Srpski je jedan od zvaničnih jezika u Južnoafričkoj Republici. Za ovu neobičnu činjenicu zaslužna je, pre svega, Violeta Pavlović Marinović, učiteljica škole “Sveti Sava” u Johanesburgu, jedinoj srpskoj školi na jugu Afrike, koja tamo radi već 10 godina.
Južni region afričkog kontinenta Srbi naseljavaju još od kraja 18. veka, a migracioni talas osamdesetih i devedesetih godina 20. veka u Južnoafričku Republiku je doveo veliki broj visoko obrazovanih srpskih državljana. Danas ovu afričku državu naseljava oko 20.000 naših ljudi, među kojima svaki drugi živi u Johanesburgu, gradu poznatom i pod nazivom “Džozi”, što znači “Zlatni grad”.
Da bi održavali redovnu nastavu, škola “Sveti Sava” u Johanesburgu koristi prostorije Srpske pravoslavne crkve, a udžbenike za osnovnu školu nabavljaju preko Ministarstva prosvete i Kancelarije za dijasporu republike Srbije.
CILJ – SAČUVATI SRPSKI JEZIK
“Škola radi već 10 godina, a od 2015. godine postoji i novo odeljenje u Pretoriji. Ove godine imamo 25 učenika. Naša misija je da se deca ne asimiluju sa domaćim stanovništvom i da se sačuva srpski jezik. Oni su naši ambasadori u svojim školama, a ono što nam je takođe cilj jeste da se naš jezik i kultura predstave na najbolji način,” ispričala je Violeta Pavlović Marinović u Jutarnjem programu RTS-a.
Iako Srbiju u Južnoj Africi često mešaju sa Sibirom(Sibiria), pa i nekadašnjom Čehoslovačkom, sada je to sve ređe slučaj upravo zbog škole “Sveti Sava” po kojoj se Srbija i srpski jezik prepoznaju. Najteže je bilo da se naš nastavni program implementira u školski sistem Južnoafričke republike, pošto se tamo razlikuje i sistem ocenjivanja i od početka školovanja se polažu ispiti u dva roka tokom školske godine od januara do decembra.
“Kada naša deca završe srednju školu u Južnoj Africi, polažu srpski jezik na maturi, a njima ta ocena povećava prosek i olakšava prohodnost do izabranog fakulteta.”
A ni rad na tome da srpski postane i zvanični jezik, jedan od desetak u Južnoj Africi, nije bio ništa manji izazov.
“Projekat je trajao tri godine. Bilo je potrebno da se uradi standardizacija jezika i da se prilagodi školskom sistemu. U saradnji sa našom ambasadom uspeli smo da registrujemo srpski jezik i sa IEB, nezavisnom internacionalnom agencijom, tako da naša deca kada završe srednju školu u Južnoj Africi i polažu srpski jezik na maturi, njima ta ocena povećava prosek i olakšava prohodnost do izabranog fakulteta”, priča učiteljica.
MUKE S PADEŽIMA
Ona objašnjava i kako izgleda rad u srednjoj školi na srpskom jeziku.
“Osmislila sam to na sledeći način: kao što učenici polažu predmete na engleskom jeziku, isto tako imaju ispit i na srpskom, samo u smanjenom obimu. Sama nabavljam materijal. Najveći problem im predstavlja gramatika i to zbog padeža, ali deca vole što uče srpski jezik i koriste ga u međusobnoj komunikaciji. Za sve ovo zaslužni su i roditelji dece koji pružaju podršku i bez kojih ništa ne bismo uspeli”, kazala je ona.
“Pozvali su me u Ministarstvo prosvete u Johanesburgu da mi saopšte kako sve mora da padne u vodu, jer je objavljena vest da je ozvaničen i osmi padež. Bacila sam se u vatru da objašnjavam kako je to nemoguće, ali su svi počeli da se smeju.”
Padeži su bili i predmet šale u Ministarstvu prosvete Južnoafričke Republike.
“U Ministarstvu prosvete u Johanezburgu su me, kada je sve bilo gotovo, da bi napravili štos sa mnom, zbog moje preterane posvećenosti i predanosti, pozvali su me da mi saopšte kako sve mora da padne u vodu, jer je objavljena vest da je ozvaničen i osmi padež. Bacila sam se u vatru da objašnjavam kako je to nemoguće, ali su svi počeli da se smeju – ispričala je ranije Violeta Pavlović Marinović srpskim medijima.
ZBOG SRPSKOG PRIZNAT I NEMAČKI
Zanimljivo je da je priznavanje srpskog jezika kao zvaničnog povuklo i priznavanje jednog mnogo “jačeg jezika” – nemačkog.
“Nemaca je u Južnoafričkoj Republici znatno više, ima ih oko 500.000, i kada je srpski priznat, jednostavno je bilo logično da to bude i nemački”, objašnjava Violeta Pavlović Marinović.
Tekst: RTS, Blic Foto: RTS Planeta, screenshot
